Brooklynettes
Oι πρώτες μου αναμνήσεις ως παιδί είναι από την δεκαετία του ΄80. Κι αλίμονο σε εκείνους που πιστεύουν ότι τα παιδάκια δεν καταγράφουν εκφράσεις, λόγια των μεγάλων, ακόμα κι αν δεν τα κατανοούν. Θυμάμαι, λοιπόν, ένα περιστατικό στο σπίτι μίας φίλης από το Δημοτικό. Πρέπει να ήμασταν 6 ή 7 χρονών. Καθόμασταν στον καναπέ του σπιτιού της και η μητέρα της (μία γλυκύτατη γυναίκα) της είπε: «Μην κάθεσαι έτσι παιδί μου, με ανοιχτά τα πόδια. Είναι γρουσουζιά. Τα κοριτσάκια κάθονται πάντα με τα πόδια κλειστά». Τότε, προφανώς, δεν κατάλαβα τι εννοούσε. Γιατί είναι γρουσουζιά (και τι είναι γρουσουζιά;) να καθόμαστε έτσι; Mας είπε ότι πρέπει πάντα να σταυρώνουμε τα πόδια μας. Για μένα, αυτά ήταν τα λόγια ενός μεγάλου, άρα και η αλήθεια. Το σωστό.
Από τότε, όποτε έβλεπα την μαμά μου να κάθεται στην καρέκλα με τα πόδια ανοιχτά, της έκανα εγώ παρατήρηση. «Μαμά, οι γυναίκες δεν πρέπει να καθόμαστε έτσι». Δεν είπα ποτέ στην μητέρα μου πώς και γιατί προέκυψε αυτό. Η ίδια από την πλευρά της, δεν μπήκε στον κόπο να αναρωτηθεί.
Πέρασαν χρόνια για να καταλάβω τι εννοούσε η μητέρα της φίλης μου.
Ένα άλλο περιστατικό που με έχει σημαδέψει, κι εκείνο τον καιρό με έκανε να ντρέπομαι, ήταν το εξής: Δημοτικό, μέσα της δεκαετίας του ’80. Η αδερφή μου πρέπει να ήταν στην 4η ή 5η τάξη. Υπήρχε ένα κυλικείο στο σχολείο που το διαχειριζόταν ένα ζευγάρι. Πολύ καλοί και οι δύο με τα παιδιά. Έρχεται ένα μεσημέρι ο πατέρας μου να μας πάρει από το σχολείο. «Πού είναι η αδερφή σου;» με ρωτάει.
Στο κυλικείο, μπαμπά, του λέω. Πλησιάζουμε και αντικρίζουμε τον άντρα να έχει την αδερφή μου στα πόδια του, αγκαλιά, και να την χαϊδεύει. Το τι έγινε δεν το θυμάμαι ακριβώς. Φωνές, πανικός. Το ίδιο βράδυ χτυπάει το κουδούνι του σπιτιού μας. Ήταν η γυναίκα του, η οποία είχε έρθει κλαίγοντας. Έλεγε στην μητέρα μου ότι ο άντρας της αγαπάει τα παιδιά, την παρακαλούσε με λυγμούς να μην το πάμε παραπέρα γιατί θα έχαναν την δουλειά τους. Ο πατέρας μου έλειπε στο νοσοκομείο. Όταν επέστρεψαν, κλείστηκαν οι τρείς τους στο σαλόνι. Ένα μπέρδεμα στο μυαλό μου. Θύμωσα με τον μπαμπά μου. Ντρεπόμουνα να πάω στο σχολείο. Τελικά, δεν έχασαν την δουλειά τους, αλλά μας απαγορεύτηκε ρητώς από τους γονείς μας να μπαίνουμε μέσα στο κυλικείο. Ό,τι αγοράζαμε απ΄έξω.
Κατάλαβα πολλά, μεγαλώνοντας. Ο πατέρας μου δούλευε στο Νοσοκομείο Παίδων, είχε υπάρξει μάρτυρας πάμπολλων σεξουαλικών παρενοχλήσεων παιδιών από το συγγενικό τους περιβάλλον. Τα έφερναν σε άθλια κατάσταση και έλεγαν ότι είχαν πέσει από το ποδήλατο, ότι οι μελανιές στα χέρια ήταν από ατύχημα. Ως ακτινολόγος, ήξερε πότε ένα παιδί έχει πέσει από το ποδήλατο και πότε έχει υποστεί κακοποίηση, σεξουαλική ή μη. Πίεζε για διερεύνηση των περιστατικών. Συχνά κόντρα σε πολλούς συναδέλφους του. Είχε παραστεί ως μάρτυρες σε σειρά από δίκες. Όλα αυτά, τα έμαθε πολύ αργότερα.
Στην εφηβεία, άρχισα κι εγώ να δέχομαι τις πρώτες παρενοχλήσεις. Στα 18 μου, μπήκα σε ταξί να επιστρέψω σπίτι και ο οδηγός άρχισε να με ρωτάει αν έχω αγόρι. Ναι, του απάντησα (έχετε υπόψη ότι εκείνη την εποχή, οι νεαρές γυναίκες δεν ήμασταν όπως οι σημερινές, τα αντιμετωπίζαμε όλα πιο αθώα). Και; Moυ λέει; Tι κάνεις με τον φίλου σου; Σιωπή. Τον ικανοποιείς; Σιωπή. Θέλεις να κάνεις το ίδιο και σε εμένα και δεν θα πληρώσεις. Κύριε, σας παρακαλώ, σταματήστε, θέλω να κατέβω εδώ. Μα, δεν φτάσαμε σπίτι σου. Δεν πειράζει, είμαι κοντά, θα πάω με τα πόδια. Ευτυχώς, υπήρξα τυχερή. Με άφησε να κατέβω.
Πέρασαν δεκαετίες και δεκαετίες από τότε. Πόσα έχουν αλλάξει σε αυτήν την χώρα την σεξιστική; Tίποτα!!! Στα 43 μου χρόνια ακόμα δέχομαι σεξουαλική παρενόχληση, στον δρόμο, στα social media. Πρόσφατα δέχτηκα, μέρα μεσημέρι χυδαία εξύβριση, και παραλίγο ξυλοδαρμό από ένα δίποδο επειδή αντέδρασα στο σχόλιο του στον δρόμο.
Απαιτώ ως άνθρωπος, ΟΧΙ ΩΣ ΓΥΝΑΙΚΑ, να έχω το δικαίωμα να ντύνομαι όπως γουστάρω, να κυκλοφορώ χωρίς φόβο στον δρόμο. Πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ. Είναι αναφαίρετο δικαίωμά μου. Τέλος. Και θα συνεχίσω να το κάνω.
Επαναλαμβάνω είναι αναφαίρετο δικαίωμά μου! Δικαίωμα όλων των γυναικών. Δεν θέλω να έχω έναν άντρα δίπλα μου, για να με προστατεύει. Ούτε θέλω να νιώθω γενναία, επειδή κάνω το αυτονόητο.
Επιτέλους, πρέπει να περάσουμε από τον μισογυνισμό στην ισότητα. Κι αυτό είναι ευθύνη των θεσμών. Καμία ανοχή σε οποιαδήποτε παρενόχληση. Οφείλουν οι θεσμοί να ψηφίσουν νόμους καταπέλτες, οι οποιοί θα εφαρμόζονται, χωρίς ναι μεν αλλά. Ως πολίτης αυτής της χώρας, δικαιούμαι να δέχομαι την προστασία της πολιτείας. Καμία σεξουαλική παρενόχληση ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ. Καμία γυναίκα δεν είναι αντικείμενο. Νόμοι που θα εφαρμόζονται άμεσα, λοιπόν, με μεγάλο κόστος για όποιον προσβάλει την γυναικεία υπόσταση και αξιοπρέπεια. Κι ας δούμε, μετά, αν θα φοβούνται τα δίποδα να ανοίξουν το στόμα τους, να απειλήσουν ή να σηκώσουν το χέρι τους.
Δέσποινα Γεωργοσοπούλου
