« Η γυναίκα δεν είναι για να δουλεύει. Να κάθεται σπίτι, να προσέχει την οικογένεια με την έννοια από φάρμακα και τα λοιπά. Να τους προσέχει, να τους φροντίζει σε θέματα φαγητού και υγείας».
Φάρμακα αρχικά χρειάζομαι εγώ μετά από αυτά που είδα και άκουσα ώστε να μην υποστώ το μοιραίο αλλεργικό σοκ από την τόση δόση τοξικής αρρενωπότητας και πατριαρχίας. Και όχι, οι γραμμές που διαβάσετε παραπάνω ούτε φάρσα αποτελούν ούτε ανήκουν σε κάποια άλλη δεκαετία. Αυτή η πρόταση όπως κι άλλες παραπλήσιου νοήματος ακούστηκαν στο video που ανέβασε ο youtuber Tsach, το οποίο μπορείτε και εσείς να βρείτε ανεβασμένο στο κανάλι του.
Τι έκανε ο Tsach λοιπόν; Όπως δήλωσε και ο ίδιος στα σχόλια, αφού ανάρτησε το δεκαοκτάλεπτο απόσπασμα, βγήκε μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας με αποστολή του να ρωτήσει περαστικούς ποιοι θεωρούν ότι είναι οι ρόλοι του άνδρα και της γυναίκας.
Δυστυχώς η επικαιρότητα δεν μας επιτρέπει να χαρακτηρίσουμε το εγχείρημα του ανούσιο ή και παράλογο. Τα περιστατικά των γυναικοκτονιών που καταγράφηκαν στη χώρα μας προτού καλά καλά ξεκινήσει το καλοκαίρι δείχνουν πως ακόμη έχουμε μίλια να διασχίσουμε. Εκτός βέβαια της νοσηρής επικαιρότητας αναφορικά με την έμφυλη βία κατά των γυναικών δεν ήταν και κρυφό ότι μερίδες του πληθυσμού έχουν υιοθετήσει ιδεολογίες εντελώς παρωχημένες, που υπονομεύουν τους αγώνες των γυναικών για χειραφέτηση.
Ναι μεν το βίντεο του Tsach είναι δειγματοληπτικό και δεν αντικατοπτρίζει την ελληνική πραγματικότητα στο σύνολο της αλλά το νόημα πίσω από τη δημιουργία του ήταν αρκετά συγκεκριμένο. Οι ρόλοι για τους οποίους ερωτώνται οι περαστικοί είναι μια κοινωνική κατασκευή η οποία εδραιώθηκε στο παρελθόν με μια πολύ συγκεκριμένη agenda.
Γιατί θεωρείτε ότι η γυναίκα μέχρι κάποια χρόνια δεν είχε δικαίωμα ψήφου και ήταν ούτε λίγο πολύ έγκλειστη στο πατρικό της; Ας το προσεγγίσουμε αναδρομικά. Ποιος ο λόγος πίσω από την «ανηθικότητα» του προγαμιαίου σεξ και το στιγματισμό της απόλαυσης της ερωτικής συνεύρεσης; Ευρήματα της ανθρωπολογικής δημογραφίας έριξαν φως στο ζήτημα αυτό. Ο έλεγχος της γυναικείας σεξουαλικότητας αποσκοπούσε στο να μην αναθρέφει η εκάστοτε οικογένεια επιπλέον στόματα. Έβλεπαν το φως του κόσμου μόνο τα παιδιά που προήλθαν από ένωση που θα ενέκριναν οι κοινωνικές νόρμες της εποχής. Αν γεννιόσουν αγόρι εξυπηρετούσες ως εργατικό δυναμικό ενώ αν γεννιόσουν κορίτσι μεγάλωνες σαν πρόβατο επί σφαγή για τον πλειοδότη που θα προσέφερε τα περισσότερα.
Η καταγωγή από τα μεσαία ή κατώτερα κοινωνικά στρώματα σηματοδοτούσε ότι μοναδική σου προίκα θα ήταν ο άθικτος παρθενικός υμένας σου. Όποτε από δούλα στο σπίτι του πατέρα σου κατέληγες δούλα στο σπίτι του άνδρα σου. Αν λοιπόν έχανες τη παρθενιά σου η αξία σου δε θα ήταν παραπάνω από μια ενός χαλασμένου κρέατος. Ας μην επεκταθούμε στην κατακραυγή και στο διασυρμό. Τα πιο ειδεχθή εγκλήματα άλλωστε πίσω από κλειστές πόρτες έγιναν.
Σου φαίνονται άσκοπες οι πληροφορίες αυτές; Αν ανατρέξεις στο απόσπασμα θα πετύχεις και εσύ τον άντρακλα που στην ερώτηση « ποιος είναι ο ρόλος της γυναίκας» απαντά χωρίς στάλα ντροπής χαμογελαστός « μα αυτός του αρχαιότερου επαγγέλματος». Μην έχετε αυταπάτες κορίτσια, επί χρήμασι μας αποκάλεσε ο ιμιτασιόν μπάρμπα Κλούνεϊ.
Γυρνάω λοιπόν εκ νέου στο αρχικό μου επιχείρημα: τη στερεοτυπική κατασκευή των φυλετικών ρόλων για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων αναγκών σε μια χ περίοδο. Οι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες ευτυχώς μεταβλήθηκαν καθώς τίποτα δεν παραμένει στάσιμο πόσο μάλλον στη παγκόσμια ιστορία. Η νέα πραγματικότητα ήταν ένα hard pillow to swallow για τους άλλοτε δυνάστες των γυναικών και πατρόνες της οικογενειακής εστίας.
Να που όμως χρόνια μετά πλένουν μόνοι τα σώβρακα τους, μαγειρεύουν και διεκπεραιώνουν ακομπλεξάριστοι τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού. Αυτό συνέβη γιατί κάπου, κάποτε – και πάλι καλά- έσπασε το καλούπι και ξεχύθηκε όλη η αρρώστια της πατριαρχικής κοινωνίας. Ρόλοι; Για ποιους ρόλους γίνεται λόγος ακόμη; Είμαστε τίποτα συντελεστές σε καμιά θεατρική παράσταση; Last time I checked #not.
Το τρίπτυχο κυνηγός- προστάτης- κουβαλητής θα πουλούσε σίγουρα εισητήρια σε κάποια εισπρακτική επιτυχία της δεκαετίας του ’50. Τόσα γνώριζαν τόσα επικροτούσαν. Στο έτος 2021 δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ψευδαίσθηση και μάλιστα μια επικίνδυνη. Δεν είσαι προστάτης κανενός. Διεκδίκησε με, αλλά όχι σαν γεράκι στην άγρια Δύση που κυνηγά το θήραμα του.
Όσο υπάρχουν τριγύρω μας αντιλήψεις τέτοιου είδους ποια ασφάλεια επικαλούμαστε πως έχουμε διασφαλίσει;
Το πλέον οδυνηρό ήταν να παρακολουθώ νέους ανθρώπους, συνομηλίκους μου με όλη τη ζωή μπροστά τους να διατηρούν τέτοιες πεποιθήσεις και να εκφράζονται τόσο υποτιμητικά για το γυναικείο φύλο. Ακόμη και κοπέλες πίσω από το « δε θέλω να φανώ κλειστόμυαλη αλλά» φανέρωναν ήδη το σκεπτικό τους.
Αν υπάρχει ένας λόγος που αξίζει να δείτε αυτό το βίντεο είναι πως αποτελεί τροφή για σκέψη. Να φροντίζετε να έχετε τεντωμένες τις κεραίες σας για νέα ερεθίσματα και γνώσεις. Ο δρόμος για την απαλλαγή από τον σεξισμό και τη μισαλλοδοξία δεν τελειώνει σύντομα και εμείς πρέπει παντός καιρού να είμαστε εξοπλισμένοι με τα απαραίτητα πολεμοφόδια.
Έμμα Σέικο
*Ακολουθήστε το brooklyne.gr στο Google News για να ενημερώνεστε άμεσα για όλα τα νέα μας άρθρα!
