Χρύσα Αντωνιάδη
Αν υπάρχει ένα ρεύμα που επηρέασε τον κόσμο του design και κατά συνέπεια το χώρο της μόδας, δεν είναι άλλο πέρα από το Bauhaus. Η Γερμανική καλλιτεχνική και αρχιτεκτονική σχολή, που ιδρύθηκε το 1919 από τον Walter Gropius, κατάφερε να θέσει θεμελιώδης βάσεις για τη σύγχρονη τέχνη και τον βιομηχανικό σχεδιασμό, επηρεάζοντας έτσι κάθε μορφή καλλιτεχνικής γεωμετρίας με έντονες δόσεις χρώματος. Ενώ λοιπόν το κίνημα είναι σχεδόν ηλικιωμένο καθότι 100 ετών, εξακολουθεί να παραμένει ένα από τα πιο σύγχρονα και ενεργά ρεύματα στον καλλιτεχνικό κόσμο.
Ίσως το βασικότερο μάθημα που θα μπορούσε να μας δώσει είναι πως… Less Is More!
Το Bauhaus θα έμελλε να αλάξει θεμελιωδώς τον τρόπο που θα προσδιορίζονταν οι καλλιτεχνικές σχολές, μέσα από ιδιαίτερες δημιουργίες, συλλογές και προσωπικές διαδρομές. Στη δεκαετία του ’70 ο Roy Halston Frowick και ο Andy Warhol ανταγωνιζόντουσαν σε διαφορετικά καλλιτεχνικά επίπεδα, φέρνοντας όμως σταδιακά και επίσημα το ρεύμα στον κόσμο της μόδας. Η αρχή βέβαια είχε γίνει λίγο νωρίτερα στα μέσα της δεκαετίας του ’60, με σχεδιαστές όπως η Mary Quant, και η υπέρμαχος του μινιμαλισμού Jil Sander. Η αισθητική των retro ’60s, χρειαζόταν εξάλλου μια πιο αυστηρή έκφραση, οπότε το κίνημα του Bauhaus, φάνταζε σαν την ιδανική υποψηφιότητα για να φέρει τις κατάλληλες ισορροπίες.
Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που θα υπερασπιζόντουσαν το κίνημα, αλλάζοντας τα δεδομένα ακόμα και στο χώρο της μόδας ήταν και ο υπέρτατος David Bowie, όπου ανάμεσα στις ιδιαίτερες εμφανίσεις του ξεχωρίζει η ολόσωμη φόρμα του Ziggie Stardust, φωνάζοντας από χιλιόμετρα Bauhaus.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της αισθητικής του ήταν η σχεδιαστική απλότητα σε συνδυασμό πάντα με τις έντονες γεωμετρικές φόρμες, και αυτό γιατί το σχήμα είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε κάθε του πρότζεκτ. Το χρώμα μπορεί να ήταν έντονο αλλά έπαιζε δευτερεύοντα ρόλο χωρίς καμία παρεξήγηση. Το κίνημα εξάλλου αποτέλεσε την αντίδραση στον Γερμανικό εξπρεσιονισμό, τότε που τα πάντα ζούσαν υπό την αιγίδα του επιβλητικού Art Deco. Ενώ λοιπόν το Bauhaus, πρωταγωνίστησε σε εσωτερικούς χώρους με ισχυρά δείγματα αρχιτεκτονικής, αποφάσισε σε κάποια στιγμή της καριέρας του να κερδίσει και επίσημα τον δύσκολο χώρο της μόδας, και από ότι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα ήταν μόνο για καλό.
Αυστηρές γραμμές, απότομα και έντονα κοψίματα με ιδιαίτερες φόρμες που παρέπεμπαν σε μια αυταρχική γεωμετρία. Από την Hugo Boss, στην Μαίρη Κατράντζου έως τους ιδιαίτερους συνδυασμούς σχημάτων του Jonathan Saunders. Εξάλλου ο διάσημος Wassily Kandinsky έδειξε το δρόμο, οπότε κανείς δε μπόρεσε να του αντισταθεί, ή να θελήσει να εξελιχθεί χωρίς να μελετήσει τα θεμελιώδη σχήματα του.
Το αποτέλεσμα ήταν η διακριτική προσέγγιση ανάμεσα στην αρχιτεκτονική τέχνη του design, το οποίο αγάπησε παράτολμα τον χώρο της μόδας, δίνοντας μια αισθητική που αντικειμενικά είχε ανάγκη, για να διαφοροποιηθεί στην πιο industrial εκδοχή, ειδικά απέναντι στα ανέμελα ρετρό sixties.
Στο σήμερα, η μόδα δε σταματά να επηρεάζεται από τη γεωμετρία του Bauhaus, ειδικά κατά τις παρουσιάσεις των χειμερινών catwalks. Πρόκειται κατά γενική ομολογία για μια κληρονομιά, που εκφράζει ένα εκ φύσεως τολμηρό και επαναστατικό ρεύμα. Ανεξάρτητα από το εκάστοτε πρότζεκτ είμαστε σε θέση να το διακρίνουμε ακόμα και στις πιο ιδιαίτερες ενώσεις ρούχων, αναγνωρίζοντας έτσι την επιρροή που ασκείται στους σχεδιαστές έως και σήμερα.
Αναμφίβολα πρόκειται για μια ιδιαίτερη πηγή έμπνευσης η οποία δε πρόκειται ποτέ να σταματήσει να μας απασχολεί, και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από την αντοχή του στο χρόνο. Εξάλλου θέλει ιδιαίτερο καλλιτεχνικό θράσσος, για να συνεχίζει έως και σήμερα να μονοπωλεί τα φώτα της δημοσιότητας.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να πούμε πως ο διάσημος σχεδιαστής Άγγελος Μπράτης, καταφέρνει να διατηρεί την αισθητική του κινήματος στον Ελληνικό χώρο, μέσα από τις ιδιαίτερες γεωμετρίες των δημιουργιών του, που αποτελούν μια ιδιαίτερη αναφορά σε όλες τις αξίες του κινήματος.
Παρατήρησε λοιπόν ακόμα και τα ρούχα που έχεις ήδη στην ντουλάπα σου, και κάπου εκεί μπορεί να βρίσκεται κρυμμένο ένα ιδιαίτερο κομμάτι Bauhaus χωρίς καν να το γνωρίζεις…
Χρύσα Αντωνιάδη
