Τελικά τι μας έμαθε το σκάνδαλο #metoo; Κάτι; Tίποτα; Αν κοιτάξετε τριγύρω σας στο γραφείο και δείτε ποιος κάνει σεξ με ποια, ίσως έχετε την απάντηση.

Μάλλον λοιπόν καλούμαστε να το αποδείξουμε από δω και πέρα, όταν ο επόμενος προϊστάμενος που θα μας την πέσει για να μας δώσει τη δουλειά θα πάρει την απάντηση που πρέπει χωρίς να φοβηθούμε ότι αν αρνηθούμε δεν θα καταφέρουμε να κανουμε καριέρα. Σε καμια περίπτωση δεν προσπαθώ να πω ότι τα θύματα του Weinstein έκαναν λάθος που μίλησαν, το ακριβώς αντίθετο έκαναν πολύ καλά. Αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι όλες εμείς οι υπόλοιπες πρέπει να σταματήσουμε να αναπαράγουμε το ίδιο μοντέλο που ευδοκιμεί στους χώρους εργασίας και να γινόμαστε θύματα στην εκάστοτε σεξουαλική παρενόχληση, επειδή αν δεν το κάνουμε απειλούμαστε να μείνουμε χωρίς δουλειά. Τέλος στο φόβο.

Πως όμως η σεξουαλική παρενόχληση έγινε κανόνας στο επαγγελματικό περιβάλλον; Οι –περισσότεροι- άντρες προφανώς και θέλουν να πάνε με όλες μας. Λίγες γυναίκες από την άλλη, δεν έχουν πρόβλημα να κάνουν σεξ για να κρατήσουν μια δουλειά, δίνοντας έτσι την εντύπωση πως αν το κάνουν μερικές, τότε το κάνουν όλες. Μάλλον κάπου εδώ γίνεται το λάθος: στη γενίκευση. Οι άντρες δηλαδή, επειδή κάποια πήγε κάποτε μαζί τους και άνηκε στον ίδιο εργασιακό χώρο με τους ίδιους, σκέφτηκαν ότι «αφού γίνεται, θα το ζητάω συνέχεια». Και τελικά το ζητούν, με αποτέλεσμα να στραβώνουν όταν δεν γίνεται και να διώχνουν όποια δεν θέλει να κάνει σεξ μαζί τους αναζητώντας μια άλλη στη θέση της που να τις κάνει όλες τις δουλειές. Τι πρέπει να αλλάξει λοιπόν; Η νοοτροπία. Μόνο που για να αλλάξει η νοοτροπία πρέπει να βοηθήσουν και οι δυο πλευρές και κυρίως η «αδύναμη» αυτή δηλαδή των θυμάτων. Να αρχίσουν να λένε όχι αν δεν θέλουν να κάνουν κάτι τέτοιο.

Εάν ρωτήσεις δέκα γυναίκες τι κοινό έχουν, οπωσδήποτε θα σου πουν ότι έχουν πέσει όλες τους θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Μπορεί να μην έχουν απολύτως τίποτε άλλο, όμως με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, έχουν βιώσει κάποια σεξουαλική επίθεση. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο συμπέρασμα που βγαίνει από τον δεύτερο κύκλο της σειράς Sex Education: τα κορίτσια του Λυκείου, βλέπουν ότι αυτό είναι το μοναδικό στοιχείο που τις ενώνει και συμπαραστέκονται η μια στην άλλη ώστε να ξεπεράσουν τους φόβους που τους έχει προκαλέσει ο σεξισμός.

Επιστρέφοντας στις «μέρες και νύχτες με το αφεντικό μου» οφείλω να πω πάντως ότι δυστυχώς είναι ένα πρόβλημα που συντηρείται και από τις δυο πλευρές. Αν δεν ήταν έτσι, θα σταματούσε γιατί είτε ο ένας είτε ο άλλος θα έπαυε να το διατηρεί.  Δηλαδή αν η μία μεριά ήταν άκρως αντίθετη σε αυτό που της συνέβαινε, θα έπαυε να ενδίδει και έτσι θα σταματούσε και ο εκβιασμός. Δυστυχώς όμως ακόμη υπάρχει. Και καμια φορά σου δίνει και την εντύπωση ότι συνεχίζεται γιατί τους βολεύει όλους. Και αυτό είναι το πιο τραγικό από όλα.

Η σεξουαλική παρενόχληση είναι μια φρικτή πράξη ούτως ή άλλως. Και όταν γίνεται μέσα στο χώρο εργασίας είναι φρικτή όχι μόνο επειδή κάποιος σε εκβιάζει ζητώντας σεξουαλικό αντάλλαγμα, αλλά και επειδή αν δεν ενδώσεις θα πρέπει να περάσεις και από το λογιστήριο. Κοινώς χάνεις και την αξιοπρέπεια και τη θέση σου.  Επίσης, ο εργοδότης φροντίζει να το διαδώσει και στην πιάτσα ώστε και οι υπόλοιποι  να μην σε προσλάβουν στην περίπτωση που θέλουν να προσφέρεις διπλές υπηρεσίες. Όσο όμως κάποια ενδίδει σε κάτι που δεν θέλει, αποκλειστικά και μόνο για να «κάνει καριέρα» συντηρεί αυτή τη διαδικασία, ενώ δεν είμαι και απολύτως σίγουρη ότι κάνει και καριέρα. Μπερδεμένο; Mπορεί. Δύσκολο να λυθεί; Ναι.

Πρέπει όμως να ξεμπερδεύουμε με όλο αυτό; Οπωσδήποτε. 

Δεν έχει τίποτα κακό μια γυναίκα να κοιμάται με το αφεντικό της επειδή πραγματικά το γουστάρει. Δεν εξετάζουμε το ενδεχόμενο ενός πραγματικού έρωτα. Το να πρέπει όμως να κοιμάται σχεδόν κάθε αφεντικό με σχεδόν κάθε υπάλληλο δεν έχει καμια σχέση με τον έρωτα. Κακό λοιπόν είναι το να κοιμάται με το αφεντικό της επειδή έτσι θα πάρει την προαγωγή. Και μετά το αφεντικό της θα κοιμηθεί με κάποια άλλη και θα χάσει την θέση της για να την πάρει εκείνη η άλλη. Και θα στεναχωρηθεί και θα σκέφτεται γιατί. Διότι αυτοί είναι οι όροι μέσα στο παιχνίδι που μπήκε να παίξει. Γιατί να μην ισχύουν λοιπόν όλοι οι όροι για την ίδια και να γίνονται εξαιρέσεις;  Eπίσης αυτό είναι κακό και για το αφεντικό, να χρησιμοποιεί δηλαδή τη θέση του για να κάνει σεξ. Δηλαδή με τη γοητεία του σκέτη δε μπορεί;  Υποψιάζομαι πως όχι, και καλό θα ήταν να το διαβάσει εδώ για να το μάθει σε περίπτωση που δεν το ξέρει.

Κάποιος πολύ σοφός άνθρωπος είπε ότι οι καριέρες χτίζονται με τα όχι. Μάλλον εννοούσε και στους εκβιασμούς από τους εργοδότες, όταν σου ζητούν να κάνεις σεξ μαζί τους αν θέλεις τη δουλειά.

Έλενα Φάκου