Η Ιωάννα Παλιοσπύρου, στο πλευρό της θα έχει μόνο άντρες ενόρκους, μιας και οι γυναίκες ένορκοι εξαιρέθηκαν από την διαδικασία. Ως γυναίκα, έχω πίστη και στην δικαιοσύνη αλλά και στους άντρες ενόρκους. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι πως μια βαθειά Πατριαρχική κοινωνία που έχει απλώσει τα πλοκάμια της έως τη Δικαιοσύνη, θα κάνει τη δουλειά της ”σωστά”. Και όταν λέω “σωστά”, εννοώ απρόσκοπτα χωρίς ιδεοληψίες και “πατρονισμούς”; Μπορεί;

Είναι νόμιμο δικαίωμα απ’το 396 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και του κατηγορούμενου αλλά και του εισαγγελέα όπως μου εξήγησε σε συνομιλία μου ο δικηγόρος Άγγελος Ποταμιάς να εξαιρεθούν ένορκοι “Η πλευρά της κατηγορούμενης είχε το δικαίωμα να εξαιρέσει τρεις ενόρκους από αυτούς που είχαν κληρωθεί. Ο Κεχαγιόγλου ως συνήγορος της κατηγορούμενης, έκανε χρήση αυτού του δικαιώματος και επέλεξε να εξαιρέσει τρεις γυναίκες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι ένορκοι να είναι μόνο άνδρες (υπάρχουν δύο γυναίκες ως αναπληρωματικά μέλη). Αυτό δεν ελέγχεται νομικά (γιατί είναι νόμιμο δικαίωμα) – αν ελέγχεται είναι ηθικά ή κοινωνικά. Από τον Κώδικα, έχει δικαίωμα η υπεράσπιση και ο εισαγγελέας να ζητήσει εξαίρεση ενόρκων – και συγκεκριμένα τριών ενόρκων και δύο αντίστοιχα.”

Το πόσο πειστικοί είναι ή όχι οι λόγοι που ο κύριος Κεχαγιόγλου συνεπώς και η κατηγορούμενη, δικαιολόγησαν αυτή τους την απόφαση είναι κάτι που ο καθένας χωριστά μπορεί να κρίνει.

Η ίδια η εξαίρεση όμως, κρύβει πίσω της την κλασική αναπαραγωγή στερεότυπου της “αδυναμίας” της γυναίκας να κρίνει ορθά χωρίς συναισθηματισμούς. Είναι μια τρομερά σεξιστική επιλογή να επιλέξεις ενόρκους με μοναδικό κριτήριο το φύλο, περιτυλίγοντας όλο αυτό το σεξιστικό αφήγημα με την κορδέλα του “νόμιμου δικαιώματος”.

Γιατί μια γυναίκα μπορεί να μπει στη θέση του θύματος; Φυσικά δεν είναι λόγο αδυναμίας να κρίνει σωστά ή ότι την περιτριγυρίζουν άκρατοι συναισθηματισμοί. Είναι γιατί μια γυναίκα μπορεί να αναγνωρίσει με την πρώτη ματιά και σε πολύ βαθύ επίπεδο τους κινδύνους που αντιμετωπίζει ζώντας σε μια κοινωνία βαθειά πατριαρχική. Αναγνωρίζει στο θύμα τον εαυτό της γιατί μπορεί εύκολα να είναι η επόμενη.

 Εξετάζουμε συνεπώς το πως μια γυναίκα ένορκος μπορεί ναι είναι “αποστασιοποιημένη” και “αντικειμενική”. Δυο έννοιες που τις εξετάζουμε μόνο από την μεριά της γυναικείας φύσης. Γιατί δεν πιστεύω πως αν τα πράγματα ήταν ανάποδα, αν άντρας έριχνε σε άντρα βιτριόλι αυτό το αφήγημα θα υπήρχε. Επουδενί.

“Η ταύτιση με το θύμα” σε μια τόσο ειδική μεταχείρισης δίκη δεν νοείται η εμπειρία των γυναικών στον υπαρκτό κίνδυνο, δεν νοείται στο ότι οι γυναίκες ξέρουν, γνωρίζουν, βιώνουν. Νοείται όμως σαν μια υπερβολική κίνηση υπέρ του θύματος. Με αυτή την λογική του μη λογικού μια γυναίκα ένορκος δεν μπορεί να αποστασιοποιηθεί και να είναι αντικειμενική κριτής.

 Μάλιστα.

Το ενδιαφέρον σε όλο αυτό το παράλογο είναι για ποιο λόγο η γνώση, το βίωμα, η εμπειρία είναι προβληματικά για την δικονομική διαδικασία. Φέρνω στο μυαλό μου, το συνέδριο που προσπάθησαν να οργανώσουν πριν λίγο καιρό άντρες γυναικολόγοι και εξωσωματικοί, για να εξηγήσουν στις γυναίκες ποιοι είναι οι λόγοι που δεν μένουν έγκυες, που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας, ρίχνοντας το φταίξιμο καθαρά στις γυναικείες επιλογές ζωής και μη έχοντας στο υπέροχο συνέδριο τους ούτε μια γυναίκα γυναικολόγο ή έστω γυναίκα που έχει περάσει από την εμπειρία της εξωσωματικής να μιλήσει. Φαντάζομαι πως και εκεί η “αποστασιοποίηση” θα ήταν ιδανική και ένας άντρας γυναικολόγος θα μπορούσε να είναι αντικειμενικός να κρίνει. Το συνέδριο δεν έγινε ποτέ. Μαντέψτε τον λόγο.

Η αλήθεια που εγώ πιστεύω, είναι πως δεν είναι προβληματικός ο νόμος, αλλά ο τρόπος που εμείς τον διαχειριζόμαστε. Οι λόγοι που ως κοινωνία παραγκωνίζουμε την γυναίκα διότι είναι αδύναμη να πάρει σωστές αποφάσεις και ο ρόλος της ως ένορκος δεν θα είναι ουσιαστικός. Εάν οι αξίες αυτής της κοινωνίας ήταν διαφορετικές, το περιεχόμενο και η εφαρμογή του νόμου δεν θα προκαλούσαν τέτοια σύγχυση και κοινωνική αναταραχή

 Στο κάτω κάτω ο νόμος μπορεί να αλλάξει; Εμείς;

Κωνσταντίνα Πανούση

*Ακολουθήστε το brooklyne.gr στο Google News για να ενημερώνεστε άμεσα για όλα τα νέα μας άρθρα!